Kan alma, oldukça eski dönemlerden günümüze dek uzanan ve belli hastalıkların tedavi edilmesinde kullanılan medikal bir uygulamadır. Uygulamanın antik çağdan günümüze kadar devam ettiği düşünülmektedir. Özellikle Orta Çağ döneminde yaygın olarak kullanılmıştır. 19. yüzyılda ortaya çıkan bazı spekülasyonlar nedeniyle kullanımı önemli ölçüde azalmıştır. Buna karşın 20. Yüzyılla birlikte vücuttan kan alımı uygulaması, sağlık sorunlarının kontrol altına alınmasında ya da tedavi sürecinde yaygın olarak kullanılan ana uygulamalardan biri haline dönüşmüştür. Aynı zamanda çeşitli hastalıklarının teşhisinin koyulmasında da yaygın olarak kullanılır. İnsanlık tarihinin en yaygın ve uzun süreli tıbbi uygulamalarından olan kan alma, günümüzde bazı özel hastalıkların dışında bir tedavi yöntemi olarak kullanılmıyor. Kan çekme uygulaması, daha çok hastalıkların teşhis edilmesi adına tetkik sürecinde tercih edilen bir yöntemdir.
Kan Alma Nedir, Nasıl Yapılır?
Kan alma, sanıldığının aksine oldukça komplike bir işlemdir. Her ne kadar uygulama süreci son derece basit olsa da laboratuvar sonuçlarının doğru şekilde belirlenebilmesi adına kişinin gündelik rutinlerini aynı şekilde uygulaması gerekir. Dolayısıyla uygulama öncesinde hastanın dikkat etmesi gereken birçok bileşen vardır.
İşlemden önce hastanın mutlaka dikkat etmesi gereken durumlar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Kan alımından 24 saat önceye kadar ilaç ya da alkol kullanılmamalıdır.
- Olabildiğince fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı ve vücut yorulmamalıdır.
- Beslenme düzenine dikkat edilmeli ve rutin beslenme alışkanlıkları bozulmamalıdır.
- Uyku düzenine dikkat edilmeli ve rutin uyku alışkanlıkları aynı şekilde benimsenmelidir.
- Kişi kan alımından en az bir saat önce uyanmış olmalı ve daha sonra işlem gerçekleştirilmelidir.
Kan alma uygulaması, işlemin amacına uygun olarak farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Kişinin sağlık durumu ve yaşı uygulanacak yöntemin tercih edilmesindeki en temel belirleyicilerdir.
Kan Alma Nedir?
Kan alma, herhangi bir hastalığın teşhis ya da tedavi edilmesi amacıyla uygulanan ve tetkik yapabilme imkanı sağlayan kaç çekme işlemidir. Tıp literatürü içerisinde en köklü uygulamalar arasında yer alır. Kadim dönemlerde tedavi amacıyla tercih edilmiştir. Günümüzde ise daha çok belli hastalıkların teşhis edilmesi amacıyla tetkiklerde kullanılan bir uygulamadır.
Kan Nasıl Alınır?
Kan alma işlemi, her ne kadar kısa sürede tamamlanan basit bir uygulama gibi görünse de hayati öneme sahiptir. Uygulama, çoğunlukla bir toplardamardan kan alınması şeklinde gerçekleştirilir. İnsan vücudunda bu uygulama için en verimli bölge dirseğin iç bölümüdür. Burada yer alan toplardamarlar, vücuttaki diğer toplardamarlara göre çok daha belirgin niteliktedir.
Dolayısıyla kan alma uygulaması yaygın olarak ilgili bölüme enjektör yardımıyla giriş yapılarak damardan kan çekilmesi şeklinde yapılır. Ayrıca dirseğin iç bölümünde yer alan damarlar, genişlik açısından da kan çekme işlemi için son derece verimlidir. Kol bölgesindeki damarların verimli olmaması halinde eldeki damarlardan da işlemi gerçekleştirmek olanaklıdır.
Kan Alma Basamakları
Kan alma basamakları, uygulamanın sorunsuz ve maksimum düzeyde verimli şekilde tamamlanabilmesi adına tanımlanmış işlemler bütünüdür. Tüm sağlık kuruluşlarının ve sağlık çalışanlarının bu basamaklara uygun olarak hareket etmesi gerekir. Bu noktada hastanın rızası en önemli bileşendir.
Kan alırken uygulanan basamaklar ve sağlık çalışanlarının dikkat etmesi gereken durumlar genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Başlangıç aşamasında hasta hazırlığı yapılmalı ve rıza formu doldurulmalıdır.
- Kan çekimi için uygun tüp ve iğneler belirlemelidir.
- Bir sonraki aşamada kan alınacak bölgeye karar verilmeli ve uygulama aşamasına geçilmelidir.
- Enjektör yardımıyla kan alımı gerçekleştirilmeli ve turnike uygulamasının ardından kan alınan bölgede sterilizasyon sağlanmalıdır.
Görüleceği üzere kan alma işlemi, son derece basit bir uygulama sürecine ev sahipliği yapar. Bununla birlikte uygulama kapsamında tercih edilecek yöntem de süreci önemli ölçüde etkileyebilir.
Kan Alma Bölgeleri
Kan alma bölgeleri, belli bir hiyerarşi ile tıbbi literatürde yer bulmuş ve bu ölçüde belirlenmiştir. Uygulamada görevli sağlık çalışanı kan alımına başlamadan önce mutlaka eldiven giymeli ve steril bir ortam oluşturmalıdır. Kan alınacak bölgenin seçiminde ise sırasıyla;
- Dirseğin büküldüğü bölge,
- Ön kol bölümü,
- El üzerindeki damarlar
Gözetilerek işleme devam edilmelidir. Buradaki sıralama hiyerarşik bir yapıdadır. Dolayısıyla öncelikli olarak dirseğin büküldüğü noktalarda yer alan; “Medyan”, “Bazilik” ve “Sefalik” ismindeki toplardamarlardan kan alımı hedeflenmelidir. Söz konusu toplardamarların kan alımı için uygun olmaması halinde ise önce ön kol, daha sonra ise el üzerindeki damarlar tercih edilmelidir.
Kan Alma Yöntemleri
Kan alma yöntemleri, temel olarak 3 farklı şekilde kategorize edilir. Bu kategorizasyonda kan örneğinin hangi vücut bölümünden temin edileceği belirleyici rol oynar. Aynı zamanda kan alınacak kişinin yaşı da yine uygulama kapsamında tercih edilecek yöntemin belirlenmesinde önemli bir etkendir. Bununla birlikte kanının neden alınacağına göre de 3 farklı yöntem arasında tercihte bulunmak mümkündür.
Venöz
Venöz kan alma yöntemi, günümüzde en yaygın olarak kullanılan tekniktir. Bu yöntem, özellikle tetkik yaparken yeterli düzeyde veri sağlama potansiyeline sahiptir. Dolayısıyla kan tetkiklerinin yapılmasında genel olarak venöz yöntemi tercih edilir. Venöz kan örneği alımı uygulamasında günümüzde birçok merkezde vakumlu cihazlar kullanılarak gerçekleştirilir. Çok daha verimli olan vakumlu tüpler yardımıyla gerçekleştirilen bu yöntem, çoğunlukla ön kolun iç bölümündeki toplardamarları hedefler.
Arteriyel
Arteriyel kan örneği alma yöntemi ise tıpkı venöz tekniğinde olduğu gibi ekstremite damarlardan kan çekilmesidir. Bununla birlikte bu yöntem, sadece kan gazı çekimi işlemi için yapılır. Son derece riskli olan bu uygulamanın mutlaka alanında uzman sağlık personelleri tarafından yapılması gerekir.
Kapiller (Cilt Altı)
Kapiller uygulaması, çoğunlukla daha az kan hacmine ihtiyaç duyulduğunda tercih edilen bir yöntemdir. Yaygın olarak tanımlamada kullanılır. Tedavi sürecinde yardımcı tıbbi bir müdahaledir. Kapiller yönteminin sağladığı en önemli avantaj oldukça hızlı ve kolay bir şekilde kar örneğine ulaşabilme imkanı sunmasıdır. Dolayısıyla acil durumlarda kan örneği alabilmek adına oldukça elverişli bir yöntemdir.
Kan Alma Fiyatları
Kan alma fiyatları, uygulamada kullanılan yönteme göre farklılık gösterir. Bununla birlikte kan çekme işlemi mutlaka alanında uzman ve deneyimli bir sağlık personeli tarafından yapılmalıdır. Aksi durumlarda ciddi sağlık sorunlarının meydana gelmesi olasıdır. Konfor Sağlık Kabini, kan örneği alma uygulamaları kapsamında, hastanın yaşadığı sağlık sorunlarına ve taleplerine uygun olarak farklı türden hizmetler sunmaktadır.