Evde sağlık hizmeti; doktor, hemşire ve diğer sağlık personelleri tarafından evde bakıma ihtiyaç duyan kişilere verilen sağlık hizmetleri kapsamında yer alır. Çeşitli nedenlerden ötürü yatağa bağımlı kişiler, yaşlı ve engelli bireyler, tedavisine evde devam etmek isteyen kişiler; evde sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Bu tür hizmetler, birçok kişi için son derece pratik ve yenilikçi olduğundan; özellikle son zamanlarda evde sağlık hizmetlerine olan ilgide artış meydana gelmiştir.
Hastaların genel sağlıklarını iyileştirmeyi hedefleyen ve evde sağlık hizmetinin sorunsuz bir şekilde verilmesine katkıda bulunan pek çok sağlık çalışanı bulunur. Doktorlar, kayıtlı hemşireler, lisanslı pratik hemşireler, fizyoterapist ve ergoterapistler; evde sağlık hizmetinin kapsamında yer alan sağlık çalışanlarıdır. Her birinin görevi diğerinden farklıdır. Peki evde sağlık hizmeti sunmakta olan sağlık çalışanlarının özellikleri ve görevleri nelerdir? Yardımcı çalışanların evde sağlık hizmetine katkıları nelerdir?
Doktorlar
Evde doktor hizmeti sunmakta olan doktorların görev ve sorumlulukları son derece geniştir. Doktorlar yaş ve cinsiyet fark etmeksizin sorumluluğu kapsamında yer alan hastalara evde sağlık hizmetini sunar. Evde doktor hizmetinin belirli bir süresi bulunur. Doktor, belirlenen zaman aralıklarında eve gelir ve hastanın durumunu kontrol eder.
Doktorların Görevleri Nelerdir?
Evde sağlık hizmeti kapsamında doktorların hizmet sundukları hastalar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Ameliyat sonrası takip edilenler
- Yoğun bakımdan çıkanlar
- Eksik uzva sahip olanlar
- Sağlığı risk grubunda olanlar
- Hastaneye gidip gelmesi zor olanlar
- Hastalığı geçmesine rağmen semptom gösterenler
- Yatağa bağımlı olup rutin kontrole ihtiyaç duyanlar
- 65 yaş ve üzerindekiler
Belirtilen grupların tamamı, evde doktor hizmetinden yararlanabilir.
Kayıtlı Hemşireler
Evde sağlık hizmetlerinde son derece önemli rol oynayan kayıtlı hemşireler, yüksek nitelikli sağlık uzmanları arasında yer alır. Tıbbi durumların yanı sıra tedavi ve ilaç yönetimi hakkında bilgiye ve deneyime sahiptir. Hastaların genel sağlık durumlarının iyileşebilmesi adına birtakım görev ve sorumlulukları bulunur. Yapacakları uygulamaların tamamı, tıbbi prosedürlere uygundur. Hastanın tedavisine destek olur, rutin kontrollerini gerçekleştirir.
Kayıtlı Hemşirelerin Görevleri Nelerdir?
Evde sağlık hizmeti uzman kadrosu arasında yer alan kayıtlı hemşireler, sahip oldukları görev ve sorumluluklara uygun bir çalışma gerçekleştirmek durumundadır. Kayıtlı hemşirelerin evde sağlık hizmetindeki görevleri genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Hasta durumunu değerlendirir. Kişiselleştirmiş bakım planları oluşturarak hastanın sağlık durumuna göre ve bu plan dahilinde çeşitli uygulamalar gerçekleştirir.
- Doktor tarafından reçete edilen ilaçların hasta tarafından doğru bir şekilde alınmasına destek olur. Ayrıca ilaç kullanımı sonrasında hastanın tedaviye yanıtını değerlendirir. Hem hasta hem de hasta yakınlarını, kullanılacak ilaçlar konusunda bilgilendirir.
- Yara bakımı yönetimini sağlar. Yara bölgesine gerçekleştirilecek pansumanları takip eder. Pansumanları değiştirir. Hasta ve hasta bakıcılara yara yönetimi konusunda bilgilendirmede bulunur.
- Hastanın genel sağlığını olumlu etkileyecek bilgilerin aktarılmasını sağlar. Hastalık yönetimi, yaşam tarzı değişiklikleri, kişisel bakım uygulamaları; kayıtlı hemşireler tarafından sunulan bilgiler arasında yer alır.
Lisanslı Pratik Hemşireler
Lisanslı pratik hemşireler, kayıtlı hemşirelerin gözetimi altında çalışır. Evde sağlık hizmeti kapsamında hasta bakımı ve desteği sağlamakta olup hastanın genel sağlığını iyileştirici tıbbi uygulamalarda bulunur.
Lisanslı Pratik Hemşirelerin Görevleri Nelerdir?
Lisanslı pratik hemşirelerin evde sağlık hizmeti dahilinde görev ve sorumlulukları genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Hastanın hayati belirtilerini gözlemler. Belirtileri kaydeder. Doktor tarafından reçete edilen ilaçların kullanımına destek olur. Hastanın sağlık durumunda meydana gelen değişikliklerde kayıtlı hemşirelere gerekli bilgilendirmede bulunur.
- Hastaların kişisel bakımına destek olur. Banyo, giyinme başta olmak üzere çeşitli bakım uygulamalarını belirlenmiş olan prosedürlere göre gerçekleştirir. Ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerine de destek olur.
- Laboratuvar testleri için idrar, kan, balgam gibi numunelerin toplanmasını sağlar. Bu tür numunelerin doğru bir şekilde belgelenmesine ve taşınmasına katkıda bulunur.
Evde Sağlık Hizmetinde Yardımcı Personeller
Evde sağlık hizmetinin doğru ve sistemli bir şekilde verilmesinde sağlık çalışanlarının katkısı son derece büyüktür. Bunun yanı sıra evde sağlık hizmetinde yardımcı personellerin de hizmetin kurumsal bir şekilde verilmesine katkısı vardır. Yardımcı personellerin birçok görev ve sorumluluğu bulunur. Yerine getirmeleri gereken görevler genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Hastaların hijyen ve konforunu arttıran çalışmalarda bulunmak
- Hastaların hareket ederek esneklik kazanmasına destek sağlamak
- Hastaların diyet gereksinimlerine göre yemek hazırlamak
- Hastanın yaşam alanının çok daha hijyenik ve düzenli bir hal almasını sağlamak
Fizyoterapist ve Ergoterapistler
Fizyoterapist ve ergoterapistler, evde sağlık hizmeti çalışanları kapsamında yer alır. Hizmetin profesyonel bir şekilde sunulmasına destek olan fizyoterapist ve ergoterapistler, evde sağlık hizmetini sunan yardımcı çalışanlar arasında yer alır. Rehabilite edici evde bakım uygulamalarında son derece kritik bir yere sahiptir.
Fizyoterapist ve Ergoterapistlerin Görevleri Nelerdir?
Fizyoterapist ve ergoterapistlerin gerçekleştirdikleri uygulamaların her biri, hastanın genel sağlığının iyileşmesine yöneliktir. Bu kapsamda, şu görev ve sorumlulukları yerine getirdiklerini belirtmek mümkündür:
- Hastaların fiziksel ve bilişsel yeteneklerini değerlendirir. Bu hususlara göre kişisel tedavi planlarının oluşturulmasına katkıda bulunur.
- Hastanın güç ve koordinasyonunu geliştiren egzersizleri uygular. Egzersizlerin doğru bir şekilde yapılmasına destek olur.
- Hastalara yürüteç, tekerlekli sandalye başta olmak üzere ihtiyaç duyduğu ekipmanlar hakkında bilgilendirmede bulunur. Hastaların bu cihazlar yardımıyla günlük işlevlerini gerçekleştirebilmelerine katkı sağlar.
- Hasta için evdeki potansiyel tehlikelerin belirlenmesini sağlar. Aynı zamanda ortamın çok daha güvenilir bir hal alabilmesi için çeşitli önerilerde bulunur.
Belirtilen sağlık çalışanları ve yardımcı görevlilerin tamamı, evde sağlık hizmeti kapsamında yer alır. Ev ortamında sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyan bireyler için son derece önemli olan evde sağlık hizmetleri, sağlık çalışanları ve yardımcı görevliler sayesinde çok daha etkili bir şekilde gerçekleştirilebilir.